"ειδικού αφιερώματος", συνέχεια

Στα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης, αναπαράγεται κατά κόρον ένα "ειδικό αφιέρωμα", όπως χαρακτηρίζεται, της "Wall Street Journal", για το πως θα μοιάζει ένα Grexit. Μάλιστα, μέσα από δέκα απαντήσεις σε ανάλογες ερωτήσεις. 

Συμβολικός ή όχι, ο αριθμός δέκα, των ερωταπαντήσεων, προφανώς δεν έχει σημασία, εκτός κι αν παραπέμπει στις "δέκα εντολές".

Πλην όμως, η "Wall Street Journal", ξεκαθαρίζει ό,τι όλα αυτά δεν είναι τίποτε άλλο παρά υποθέσεις που γίνονται στην προσπάθεια ανίχνευσης των επιπτώσεων. Για όλους τους εμπλεκόμενους, όπως αναφέρει αρχικά. 

Μόνον που, στις ερωτήσεις που ή ίδια βάζει, και βεβαίως, στις απαντήσεις που η ίδια δίνει, ενώ κάνει σαφές το τι θα συμβεί εντός της χώρας, δεν κάνει το ίδιο με το τι θα συμβεί εντός και εκτός της ευρωζώνης.

Λείπουν παντελώς οι επιπτώσεις κατ' αρχήν για την ευρωζώνη και στη συνέχεια για την παγκόσμια οικονομία, εφόσον, το "ευρώ" είναι ένα από τα βασικά νομίσματα στις παγκόσμιες συναλλαγές.

Ένα Grexit, καθώς θα θεωρηθεί πλήγμα στην αξιοπιστία της ευρωζώνης, αλλά και της ΕΕ, ως αποτέλεσμα της αδυναμία της για εξεύρεση λύσης στα του οίκου της, δεν θα έχει τα αποτελέσματα όπως ελλιπέστατα δίνονται με τις απαντήσεις στα ερωτήματα 8 και 9 από τον αρθρογάφο της "Wall Street Journal". 

Θα έχει προεκτάσεις άγνωστες σήμερα και απρόβλεπτες. Που θα απαιτήσουν "ειδικές" καταστάσεις για να αντιμετωπιστούν. Και όχι μόνον από την ευρωζώνη και την ΕΕ. 

Για να γίνει αντιληπτό θα χρησιμοποιήσω το παράδειγμα σχολιαστή αμερικάνικου καναλιού ο οποίος στην προσπάθεια του να εξηγήσει τι θα συμβεί με το Grexit το παρομοίασε λέγοντας επί λέξη: "σκεφτείτε τι θα συμβεί αν το Τέξας αποχωρήσει από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής". Βέβαια, δεν είναι ακριβώς το ίδιο, όμως, είναι ένας συμβολισμός για το τι θα επακολουθήσει. 

Αν ήταν μόνον αυτές οι επιπτώσεις, δηλαδή, ότι θα έχανε η ΕΚΤ τα 131 δισ. ευρώ του EFSF και οι κυβερνήσεις των υπολοίπων κρατών-μελών της Ευρωζώνης τα 35 δισ. ευρώ που δάνεισαν στην Ελλάδα, τότε, δεν θα συζητούσαμε σήμερα για τις επιπτώσεις μιας εξόδου. Ούτε καν για το πότε θα συμβεί.

Αφού, η ζημιά, τόσο της ΕΚΤ, όσο και των χωρών-μελών της ευρωζώνης, είναι αναπληρώσιμη κάτω από ορισμένες και συγκεκριμένες συνθήκες, οι οποίες μπορούν να επέλθουν με ανάλογες αποφάσεις και δράσεις τόσο της ευρωζώνης, όσο και της ΕΚΤ. 

Η αναταραχή που θα δημιουργηθεί στις αγορές θα έχει αντίκτυπο στα επιτόκια καθώς και στις ισοτιμίες των νομισμάτων. 

Σε ενδεχόμενη και ειδικότερα σε παρατεταμένη πτώση του ευρώ, θα ακολουθήσει άνοδος των εθνικών νομισμάτων και πτώση του ανταγωνισμού της παραγωγής αυτών των χωρών. Θα απαιτηθεί αναπροσαρμογή νομισματικής πολιτικής από τις κεντρικές τράπεζες με ανάλογες συνέπειες στην οικονομία τους. Τον Ομπάμα δεν τον πονάει το δοντάκι γιατί η Ελλάδα δεν θα έχει νόμισμα το ευρώ.

Θα ήταν εύκολη η αντιμετώπιση ενός Grexit εφόσον θα ήταν μια μεμονωμένη περίπτωση χρεοκοπίας και εξόδου. Όμως, τα προβλήματα της ευρωζώνης είναι δομικά και ένα Grexit αφορά ολόκληρο το οικοδόμημα. Αν συμβεί, θα είναι η αρχή της παραδοχής ό,τι το ευρωπαϊκό πείραμα στηρίχτηκε πάνω σε σαθρή βάση. 

Ό,τι την ευθύνη για την κατάσταση που διέρχεται η ευρωζώνη δεν την έχουν τα κράτη-μέλη που αντιμετωπίζουν συνθήκες χρεοκοπίας, εφόσον, είτε δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν στις υψηλές απαιτήσεις που έμπαιναν από το κοινό νόμισμα, είτε δεν μπόρεσαν, λόγο διαφορετικής ταχύτητας, να ακολουθήσουν τις πολιτικές των κυρίαρχων χωρών της ευρωζώνης, τις επιβαλλόμενες για δικές τους σκοπιμότητες. 

Επομένως, η βοήθεια, και δεν νοείτε πάντοτε οικονομική, που θα έπρεπε να δοθεί για να εναρμονιστούν οι οικονομίες των χωρών της ευρωζώνης, θα έπρεπε, να είχαν δοθεί σε προγενέστερο χρόνο και θα έπρεπε να υπάρξουν εκείνες οι διεργασίας που θα το επέτρεπαν και θα το προωθούσαν.

Επαναπαύονταν, στα πρόσκαιρα κέρδη που αποκόμιζαν συγκεκριμένες χώρες και συγκεκριμένες ομάδες από το κοινό νόμισμα. Στα παιγνίδια εξουσίας εντός της ευρωζώνης και στις νέες φιλίες. Οι πολιτικές που εφαρμόζονται σήμερα (εκ των υστέρων), δεν έχουν σκοπό να δουν τα λάθη του εγχειρήματος και να τα διορθώσουν. 

Όταν το πρόβλημα άρχισε να μην δέχεται άλλη κομπογιαννίτικη θεραπεία, τότε, αντί να δοθεί αποτελεσματική θεραπεία, δίνονταν, παρά το δυσανάλογο κόστος, προγράμματα στήριξης με παράλληλη εφαρμογή δημοσιονομικών μέτρων και πολιτικών λιτότητας που έφεραν το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα. Το χρέος και η ανεργία αυξήθηκαν και προχωρούν ακάθεκτα. 

Με τα προγράμματα, δεν ισχυροποιήθηκε η ευρωζώνη έναντι του κινδύνου χρεοκοπίας κάποιων χωρών. Οι αποστάσεις των δεικτών οικονομίας μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης αντί να συγκλίνουν, απομακρύνθηκαν ακόμη περισσότερο. 

Χαώδης απόσταση χωρίζει την ανεργία μεταξύ των χωρών πρώτης και δεύτερης ταχύτητας. Αυτό δεν λύνεται με δημοσιονομική προσαρμογή. Είναι δομικό πρόβλημα της ευρωζώνης. 

Αντί να αντιμετωπιστούν οι αιτίες δημιουργίας των προβλημάτων, σπρώχτηκαν κάτω από το χαλί. 

Για να σωθούν οι τράπεζες δυο χωρών της ευρωζώνης, εκτοξεύθηκε το χρέος μιας άλλης χώρας στο 180% του ΑΕΠ της. 

Είναι επιτακτικό για να μπορέσει να ξεπεράσει η ευρωζώνη και η ΕΕ τα χρόνια προβλήματα της να επαναπροσδιορίσει τις αξίες και τις προτεραιότητες. 

Απ' ό,τι φαίνεται, ούτε η ευρωζώνη, ούτε και η ΕΕ είναι έτοιμη για αλλαγές. Αν και κάποιες χώρες-μέλη όπως η Ιταλία και η Γαλλία, ακόμη και η Αυστρία και το Βέλγιο, θα μπορούσαν να συζητήσουν για δομικές αλλαγές, όμως, κι αυτές, είτε γιατί έχουν ανοιχτά προβλήματα, είτε γιατί έχουν άλλες εξαρτήσεις, στέκονται πάνω στη νάρκη, φοβούμενοι τα χειρότερα αν μετατοπίσουν το πόδι.  

Και για να επιστρέψω στο άρθρο της "Wall Street Journal", και στα όσα μας πληροφορεί ό,τι θα συμβούν σε ενδεχόμενο Grexit, κι αφού βεβαίως, γίνει κατανοητό ό,τι το χρέος στο ύψος που έχει φτάσει σήμερα, ούτε βιώσιμο είναι, ούτε υπάρχει δυνατότητα να αποπληρωθεί για πολύ συγκεκριμένους λόγους, θα πρέπει να δούμε την απάντηση που δίνει στο 2ο ερώτημα και αποκαλύπτει μια πραγματικότητα που τρομάζει πολλούς αν και είναι η πιο σωστή απ' όλες τις απαντήσεις. 

_Πόσο πιο άσχημα θα γίνουν τα πράγματα;

_Όχι και πολύ χειρότερα, για να είμαστε ειλικρινείς.

Η όποια προσπάθεια για αποπληρωμή του χρέους, θα μειώσει ακόμη περισσότερο εισόδημα και αξίες περιουσιακών στοιχείων, κάνοντας πολύ πιο δύσκολη τη διαβίωση.

Δεν θα επιτρέψει να αναγεννηθεί η οικονομία, εφόσον, όποιο πλεόνασμα κι αν προκύπτει, που λογικά θα οφείλεται περισσότερο στην αυξανόμενη κατά ριπάς φορολόγηση, παρά στην πραγματική οικονομία, εφόσον ουσιαστικά δεν θα υπάρχει παραγωγή και δραστηριότητα, θα κατανέμεται ποσοστιαία και ανάλογα με τα συμφωνημένα. 

Δηλαδή, στην αποπληρωμή του χρέους και, για τα υπόλοιπα, έχει ο θεός.