Η απαλλαγή πλέον έρχεται όλο και πιο κοντά.

Ποιες οι επιλογές που διαθέτει ο Σαμαράς σ’ έναν αναγκαστικό ανασχηματισμό; Είναι ένα καίριο ερώτημα. Αν δεν αλλάξει ρυθμό κινδυνεύει να πέσει στο γκρεμό. Σύσσωμη η κυβέρνηση του, κι αυτός μαζί, θα νοιώσουν σαν αιωρούμενα σωματίδια. Θα τους πνίξει το σύννεφο “αιθαλομίχλης” που δημιούργησαν με την αλλοπρόσαλλη πολιτική. Ως πρώτη εκτίμηση μπορεί να θεωρηθεί ό,τι η προσγείωση θα είναι αναγκαστική και εξ αναγκασμού ανώμαλη. Η δεύτερη που είναι και η ποιο δυσοίωνη ό,τι σωτηρία δεν φαίνεται να υπάρχει, ούτε για την κυβέρνηση αλλά ούτε και για τη χώρα, σ’ αυτόν τον κατήφορο.

Κάθε φορά που θα πλησιάζει η εκταμίευση κάποιας δόσης θα έχουμε και νέες υποχωρήσεις προς τους δανειστές. Μέχρις εξαντλήσεως. Μέχρις τελικής πτώσης. Μέχρι την ώρα που θα σαλπίσει το γενικό ξεπούλημα, αυτό δηλαδή που περιμένουν τα κάθε λογής τσακάλια. Διαρκώς θα διαπιστώνονται μαύρες τρύπες στον προϋπολογισμό από υστέρηση εσόδων, που θα πρέπει να καλυφθούν με ανάλογες μειώσεις παροχών (μισθοί – συντάξεις – επιπλέον φορολόγηση-εκποίηση δημόσιου πλούτου).

Θ’ αντέξει η κυβέρνηση αυτή; Πολύ δύσκολη φαντάζει αυτή η προοπτική. Είναι αλήθεια ό,τι κατά βάθος οι δανειστές δεν επιθυμούν αλλαγή του πολιτικού σκηνικού, όχι πως η όποια άλλη λύση τους φοβίζει, έχουν θωρακιστεί και πλέον υπάρχει πρόβλεψη και γι’ αυτό το ενδεχόμενο. Όμως, η σημερινή πολιτική κατάσταση φαντάζει γι’ αυτούς εδραιωμένη και είναι αυτή που τους βολεύει περισσότερο την περίοδο που διάγουμε. Το δείχνουν με κάθε ευκαιρία προσφέροντας στον Σαμαρά την πολιτική στήριξη που χρειάζεται, για όσες φορές τουλάχιστον απαιτήθηκε. Τον θεωρούν καταλληλότερο και πιο εύχρηστο μετά από αυτά που προηγήθηκαν με τον Παπανδρέου.

Υπάρχει όμως, κάτι, που το γνωρίζουν πολύ καλά. Είναι η δυσαρέσκεια στις επιλογές της κυβέρνησης που εκφράζεται μέσα στις κοινοβουλευτικές ομάδες των δυο συνεργαζόμενων κομμάτων όταν πρόκειται να περάσει νομοσχέδιο ενάντιο στο κοινωνικό σύνολο. Αποτέλεσμα αυτής της δυσαρέσκειας η ισχνή πλειοψηφία των 153, όπως διαμορφώθηκε στην τελευταία ψηφοφορία. Αυτό μόνο απαρατήρητο δεν περνάει. Δεν το αγνοούν. Υπό αυτές τις συνθήκες, για να επιτευχθεί το έργο τους, που δεν είναι άλλο από το να ολοκληρωθούν οι δεσμεύσεις που ανέλαβε η παρούσα κυβέρνηση, ο στόχος είναι διττός. Και έχει εναποτεθεί στους ισχνούς ώμους μιας κυβέρνησης που δεν διαθέτει την απαραίτητη φιλοσοφία. Αντίθετα, έχει και μάλιστα σε πλεόνασμα την μικρόνοια και την ανοησία να βαδίζει πολλές φορές για μικροκομματικά οφέλη στο όριο της διάλυσης της κοινωνικής συνοχής. 

Πρώτος στόχος: η κοινωνία. 

Είναι το σημείο όπου εξαντλείται αναγκαστικά η προσοχή της κυβέρνησης, όχι γιατί έχει σαν πρόθεση την προστασία του κοινωνικού συνόλου, το απέδειξε τόσο με την τιμή του πετρελαίου, όσο και με το νομοσχέδιο για τους πλειστηριασμούς και την δυσβάστακτη φορολόγηση των ακινήτων, αλλά για να περιορίσει τα σημεία τριβής, που αναπόφευκτα θα αυξήσουν τη “θερμοκρασία” και ενδεχόμενα να οδηγούσαν σε κοινωνική αναταραχή. Στο σημείο αυτό βρίσκουν χώρο τα διάφορα επικοινωνιακά τρικ και τα πολιτικά παιγνίδια τα οποία κατά τη γνώμη μου συμπεριλαμβάνουν και την τρομοκρατία, με σκοπό να στραφεί η προσοχή σε άλλα δευτερεύουσας σημασίας θέματα. Είναι η τακτική του αντιπερισπασμού την οποία τουλάχιστον η συγκεκριμένη κυβέρνηση χρησιμοποιεί κατά κόρο. Την έχει εξελίξει σε βαθμό που έχει καταστεί από τα μοναδικά της όπλα, εξ όσων διαθέτει, στην απεγνωσμένη προσπάθεια να επικρατήσει, δυστυχώς, έναντι της ανυπαρξίας της. 

   

Δεύτερος στόχος: η κυβέρνηση. 

Όσον αφορά την λειτουργία της και την αποτελεσματικότητα της. Πάντα, όμως, υπό την επίβλεψη της τρόικας και τις χωρίς καμιά παρέκκλιση οδηγίες της. Στο πλαίσιο που έχει χαραχθεί από κοινού και στα στενά περιθώρια αντοχής της. Με λίγα λόγια ένας ανασχηματισμός, ή και περισσότεροι αν απαιτηθούν, ενδεχόμενα θα προσφέρει την τεχνητή αναπνοή που αναζητά η ήδη αγκομαχούσα κυβέρνηση υπό την σημερινή της σύνθεση, λόγω των παλινωδιών και της φανερής αδυναμίας της να εμφανιστεί έστω κατ’ ελάχιστο ό,τι ανταποκρίνεται στο ρόλο της. Ως η κυβέρνηση του λαού και της χώρας. Και για να έρθουμε στο καίριο ερώτημα. Ποιες οι επιλογές του Σαμαρά σ’ έναν αναγκαστικό ανασχηματισμό;

Η κατάσταση στο εσωτερικό του κόμματος του Σαμαρά μοιάζει να είναι ρευστή. Οι τάσεις που υπάρχουν είναι δεδομένες. Εκφράζονται μέσω διαφοροποιήσεων και προβληματισμών από προσκείμενους στα άλλα δυο αρχηγικά πρόσωπα που συνυπάρχουν και δεν έχουν εγκαταλείψει τις βλέψεις τους για το μέλλον και την πορεία του κόμματος. Κάποιες φορές οι διαφοροποιήσεις αυτές εξελίσσονται σε άρνηση υπακοής την οποία ακολουθεί η διαγραφή ή ανεξαρτητοποίηση. Το μορατόριουμ που υπάρχει, προς το παρών, για να σπάσει θα πρέπει να συμβεί κάποιο εξαιρετικό γεγονός. Δύσκολο στην παρούσα φάση να επαναληφθεί το προηγούμενο, αυτό με τον πρώην πρωθυπουργό και αρχηγό του τότε κυβερνώντος κόμματος. 

Οι διαφωνίες όμως σε βασικά ζητήματα πολιτικής και λειτουργίας της κυβέρνησης που έχουν σαν αποτέλεσμα την αλλοίωση της φυσιογνωμίας του κόμματος που ηγείται ο Σαμαράς ξεφεύγουν από το μορατόριουμ και αναδεικνύουν μαύρες τρύπες όπως στην περίπτωση του υπουργού των οικονομικών, ή ακόμη και σ' αυτήν της Βούλτεψης που αρνήθηκε να αναλάβει αναπληρώτρια στο υπουργείο υγείας υπό την υπουργία του Γεωργιάδη. 

Το δίλημμα λοιπόν του Σαμαρά δεν είναι αν χρειάζεται ανασχηματισμός, αυτό προκύπτει από την λειτουργία της κυβέρνησης και ειδικότερα τον τελευταίο καιρό αυτό είναι φανερό. Αυτό που πρέπει να απασχολεί τον Σαμαρά είναι σε τι είδους ανασχηματισμό να προχωρήσει. Αν θα βάλει νερό στο κρασί του ή όχι. Αν ενδώσει και χρησιμοποιήσει πρόσωπα και των άλλων τάσεων, ή αν θα στραφεί αποκλειστικά στον δικό του κύκλο, και βέβαια, αναγκαστικά και στο συνεργαζόμενο κόμμα για να εξακολουθήσει να του προσφέρει τη στήριξη του;

Εάν ενδώσει, θα επέλθουν αλλαγές σε πρόσωπα και δεν αποκλείεται και σε κάποια σημεία πολιτικής που εν εξελίξει ενδεχόμενα να αναδειχτούν σε λόγους σύγκρουσης και σε περαιτέρω αποδιοργάνωση της λειτουργίας της κυβέρνησης, χωρίς να εξαιρείτε το ενδεχόμενο δυσάρεστων καταστάσεων και για τον ίδιο. Αυτό ο Σαμαράς το γνωρίζει πολύ καλά. Το ζητούμενο γι’ αυτόν είναι, και για να προχωρήσει, κατά πόσο μπορεί να διαχειριστεί αυτή την κατάσταση, γιατί δεν μπορεί να ελπίζει ες αεί στην στήριξη και την ανοχή, που επανειλημμένα ζήτησε και έλαβε από την κοινοβουλευτική του ομάδα για να ολοκληρώσει το έργου του, καθόσον η πολιτική αυτή και η πρακτική που ακολουθεί μέχρι σήμερα, έχουν καταστεί τελευταία σημεία έντονης κριτικής από τους βουλευτές των υπόλοιπων τάσεων.

Εάν στραφεί προς τον δικό του κύκλο, αυτό που θα συμβεί, και είναι σίγουρο, είναι ό,τι θα μεγαλώσει ακόμη περισσότερο το ρήγμα στις εσωτερικές φατρίες. Ίσως να αποτελέσει και το έναυσμα για ραγδαίες εξελίξεις στο εσωτερικό του κόμματος. Τα στελέχη και οι βουλευτές που αποτελούν τον δικό του κύκλο τοποθετούνται στην λαϊκίστικη ακραία δεξιά τάση και πολλοί απ’ αυτούς προέρχονται από ακροδεξιά κόμματα. Έγιναν δεκτοί και βρήκαν καταφύγιο στο κόμμα της ΝΔ σε καιρούς χαλεπούς για το κόμμα όταν αναζητούσε εναγωνίως την περίπτωση της αυτοδυναμίας. Τώρα, αυτοί οι “αλεξιπτωτιστές” βρήκαν την ευκαιρία να ξεδιπλώσουν τις “αρετές” και το “ταλέντο” τους σε βάρος των “γηγενών”.

Αν προστεθούν στο κυβερνητικό σχήμα επί πλέον ακροδεξιοί, πέραν της ευγνωμοσύνης που θα του εκφράσουν για το αναπάντεχο μεγαλείο, είναι πολύ πιθανόν να ανοίξουν ταυτόχρονα και το κουτί της Πανδώρας. Η εκδοχή αυτή θα αναδείξει και ένα ακόμη πρόβλημα. Τη συνύπαρξη των ακροδεξιών με την κοινοβουλευτική ομάδα του Πασοκ και τους υπουργούς του. Η αγαστή συνεργασία με τους ακροδεξιούς θα ρίξει τις μάσκες και θα αποκαλύψει ένα άλλο πρόσωπο του κόμματος αυτού που, δυστυχώς, θα αποδειχθεί μια πραγματικότητα. 

Αυτό, λοιπόν, που είναι ηλίου φαεινότερο, είναι ό,τι όποια λύση κι αν επιλεγεί δεν θα επέλθουν σοβαρές αλλαγές στο τέλμα που έχει περιέλθει η χώρα, ούτε θα δώσει μια διαφορετική προοπτική απ’ τη σημερινή. Αυτό θα μπορούσε να γίνει μόνον με μια εκ βάθρων αλλαγή πολιτικής που αναγκαστικά οδηγεί και σε αλλαγή της υπάρχουσας συγκυβέρνησης.

Η συνέχεια, λοιπόν, όποια κι αν είναι θα αποβεί καθοριστική για την σημερινή κυβέρνηση αλλά και για το πολιτικό σκηνικό γενικότερα. Θα προχωρήσει ο Σαμαράς σε ανασχηματισμό; Ή θα αναλάβει την ευθύνη για ό,τι συμβεί σε έναν εκτροχιασμό με την υπάρχουσα σύνθεση της κυβέρνησης, η οποία προ πολλού έχει ξεπεράσει τα όρια αντοχής της; Η μήπως θα επιλέξει την έσχατη λύση, όπως ισχυρίζεται μέχρι σήμερα τουλάχιστον, την λύση των εκλογών, για να φύγει ηττημένος μεν, αλλά με το κεφάλι ψηλά και με κάποια φτηνή δικαιολογία και όχι για τις αναπόδεικτες ικανότητες του.