έμαθε από μικρός την τρίπλα

Ο Πανούσης είναι μια ιδιάζουσα περίπτωση. Πολιτικό δεν τον λες, με την στενή έννοια του όρου. Γυρολόγο της πολιτικής, ναι. Ο ίδιος αποδέχεται τον όρο. Αν ήταν ποδοσφαιριστής, καθώς εξάσκησε το δεξί του κουτουπιέ στις αλάνες, θα είχε υπογράψει αρκετά συμβόλαια. Εννοείτε, επαγγελματικά. Οι ερασιτέχνες δεν υπογράφουν συμβόλαια και, ο Γιάννης, κάθε άλλο παρά ερασιτέχνης γυρολόγος αποδεικνύεται. 

Στη Γαλλία υπήρξε "φαν" του ΚΚΕ εσωτερικού. Αλλά από τον "Ρήγα", που την εποχή εκείνη ήταν "πρώτη δύναμη" στον ελληνικό φοιτητόκοσμο της Γαλλίας, ούτε πέρασε, ούτε ακούμπησε. Όταν επανέκαμψε στα πάτρια εδάφη, κατά τα λεγόμενα του, διέγνωσε φουριόζα τη μηχανή του Πα.Σο.Κ. καθότι φουριόζος κι ο ίδιος για εξουσία. Κατόπιν, τα γνωστά. Μεταγραφή σε ένα κόμμα, στάση επιβίβασης-αποβίβασης σε δρομολόγιο αστικής συγκοινωνίας και, σήμερα, θιασώτης μιας δήθεν αριστεράς η οποία, βεβαίως βεβαίως, θα ενστερνίζεται τα "θέλω του”, και όχι αυτός τα "θέλω της”. Άλλωστε, την πολιτική δεν την ασκεί κατ' επάγγελμα. Αποποιήθηκε το ρόλο του επαγγελματία πολιτικού και η μοναδική του σχέση με την πολιτική είναι ως μέσο επικοινωνίας με τον κόσμο. Προφανώς θεωρεί ό,τι ο κόσμος τον χρειάζεται. 

Σε μια ευρύτερη θεώρηση, του τι είναι πολιτικός και τι πολιτική, θα έλεγε ναι στην προοπτική να συμπεριληφθεί στην δεκαεξάδα αρχικά ως παγκίτης και στη συνέχεια ως αλλαγή. Διότι το νοήμον ζώο χωρίς πολιτική εξουσία είναι στάμνα αδειανή. Η εξουσία είναι το δοχείο και ο πολιτικός είναι αυτός που το γεμίζει. Αν η στάμνα, για κάποιο λόγο σπάσει, τότε, η επιλογή είναι, είτε να ποτίσει τα ραδίκια για να αποκτήσουν πικάντικη γεύση, είτε να πλημμυρίσει τις μυρμηγκοφωλιές με τις πρωτοπόρες ιδέες, που θα υιοθετήσουν απριόρι τα μυρμήγκια, καθώς, η συνεχής εργασία δεν τους εξασφαλίζει χρόνο για να αναπτύξουν μόνοι τους τις ιδέες. Όρσε πεδίον δόξης για τον Γιάννη. Να θεραπεύει τις ιδέες. 

Αν και έχει δηλώσει ουκ ολίγες φορές ό,τι "δεν τα πάει καλά με την εξουσία" (διακομματικά και διαπολιτικά - παράγραφος "οι φίλοι"), αντιεξουσιαστή δεν τον λες με τίποτε. Παρόλα αυτά, καλές σχέσεις με την εξουσία, όποια και να είναι, κατά τα λεγόμενα του δεν έχει. Είναι επιλογή και τρόπος ζωής. Να μην του αρέσει η εξουσία και, συγχρόνως, να μην είναι αντιεξουσιαστής, και, συγχρόνως, να την χρησιμοποιεί και να χρησιμοποιείται. Έχει ξεκάθαρη άποψη. Δεν θέλει να είναι ουρά της. Αλλά να είναι ο ίδιος εξουσία. Μόνον τότε αποκτάει νόημα η εξουσία. Όταν υπάρχει ο κατάλληλος εξουσιαστής. Κάλλιστα μπορεί να θεωρηθεί ό,τι  δεν τον ανακάλυψε η εξουσία, αφού προϋπήρχε αυτής. Έχουμε, δηλαδή, εξουσία made Πανούσης. Με την οποία, όλως τυχαία, τα πάει περίφημα. 

Αίνιγμα. Αυτό είναι ο Γιάννης. Για να το λύσεις πρέπει να ακούσεις το σκεπτικό με βάση το οποίο επιλέχτηκε για τη θέση που κουράρει από τον άνθρωπο που τον επέλεξε. Εκείνος, ξέρει. Αν τον επέλεξε για τις γνώσεις του στο αντικείμενο (εγκληματολόγος γαρ), ή, για τις ειδικές αποστολές που φαίνεται να έχει αναλάβει εργολαβικά και ως εμπροσθοφυλακή. 

Ο Πανούσης, δεν κατηγορείτε άδικα από τους αριστερούς του Συ.Ριζ.Α. Ούτε απ' τη “Νεολαία” του. Η αντίθεση των κομματικών στελεχών στο πρόσωπο του δεν αφορά το γεγονός ό,τι δεν ανήκει στον πολιτικό τους χώρο. Άλλωστε, στον χώρο αυτό, έχουν ενταχθεί παλαιοί συνοδοιπόροι του και θα μπορούσε και ο ίδιος να είχε ενταχθεί, αλλά αυτό απαιτεί τη συμμετοχή, τη διαμόρφωση και την αποδοχή μιας πολιτικής, η οποία δεν βρίσκεται στα πλάνα και τις διαθέσεις του Πανούση. 

Σε πρόσφατη συνέντευξή του στα "Παραπολιτικά", έκανε αυτό που θα περίμενε ο κάθε γνωρίζων τον Γιάννη ως "πολιτικό ον". Κούνησε το δάχτυλο κάνοντας το δάσκαλο και δήλωσε αμετανόητος επιδειξιομανής, εραστής της πανηγυρικής επιδεικτικής αξίας λόγων και έργων. Όπως ακριβώς και στην εκδοχή (παράγραφος ο στρατός) του "πολιτικού του χαρακτηρισμού" από την κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή που ήταν δήθεν η αιτία να υπηρετήσει 30 μήνες και όχι η απόφαση του τότε υπουργού των "Ενόπλων Δυνάμεων" Ευάγγελου Αβέρωφ, που επέκτεινε τη θητεία λόγω της εισβολής στην Κύπρο και της συνεχιζόμενης επιστράτευσης σε 30 μήνες από τους 24 για το σώμα του Στρατού Ξηράς και σε 32 μήνες για τα σώματα της Αεροπορίας και Ναυτικού. Κατά τα άλλα, παρέλειψε, λόγω ανιδιοτέλειας προφανώς, να δηλώσει “Αντιστασιακός” στην περίοδο της χούντας. 

Αξίζει να πλησιάσουμε, ακόμη και με ανορθόδοξο τρόπο, τουλάχιστον σε δυο σημεία από τα λεγόμενα του στη συνέντευξη. Καθώς περιέχουν δείγματα αμετροέπειας, πολιτικής αλαζονείας, αλλά και το στίγμα της πολιτικής του σκέψης. 

Ισχυρίστηκε ό,τι η αστυνομία μας είναι από τις πιο δημοκρατικές στον κόσμο. Αν μπορούσε να το επεκτείνει σε τι θεωρεί δημοκρατικοφανές θα είχαμε ένα καλύτερο αποτέλεσμα για την εικόνα της αστυνομίας μας. Ο Γιάννης, αναφέρεται σε δημοκρατικές διεργασίες μέσα από τη δική του θεώρηση για το τι είναι δημοκρατικό, τι όχι και τι θα μπορούσε να είναι. Λ.χ. πως εξηγεί τα ποσοστά που λαμβάνουν οι νεοναζί στα εκλογικά κέντρα που ψηφίζουν οι αστυνομικοί; Ο συλλογισμός ό,τι η αστυνομία υπηρετεί τη δημοκρατία, εφόσον υπηρετεί την εκλεγμένη απ’ το λαό και με δημοκρατικές διαδικασίες κυβέρνηση, είναι η αρχή του μηδενισμού της δημοκρατίας, όταν οι πολιτικοί θεωρούν ό,τι πρέπει να κυβερνήσουν ως αυθεντίες. 

Μάλιστα, για να στηρίξει τον ισχυρισμό του φέρνει κι ένα παράδειγμα, που μοιάζει περισσότερο με λογοπαίγνιο και, δυστυχώς, αναιρεί αυτό που επιχειρεί. Να καταστήσει το αληθοφανές ως αληθές. 

Λέει στη συνέντευξη του: «Στην Ελλάδα όταν φοβόμαστε, λέμε "πού είναι η Αστυνομία;" και όταν δεν έχουμε προβλήματα φωνάζουμε "μπάτσοι γουρούνια δολοφόνοι"». Ο λαϊκισμός σε όλο του το μεγαλείο. 

Εφόσον ο πολίτης βρίζει τους αστυνομικούς μάλλον δεν πρέπει να έχει το δικαίωμα να ζητά να προστατευτεί και να επικαλείται απουσία τους όποτε τη διαπιστώνει. Αυτή ακριβώς η αντίθεση που περιγράφεται με την σκέψη του Πανούση δείχνει την ανικανότητα να αντιμετωπιστούν ορθολογικά τα φαινόμενα αντιδημοκρατικότητας στο σώμα της αστυνομίας, η οποία γίνεται περισσότερο αντιληπτή, όταν σε προηγούμενη συνέντευξή και στην προσπάθεια να αποποιηθεί των ευθυνών του, ο υπουργός, απάντησε ό,τι: “δεν είναι δυνατόν να τα φορτώνετε ο ίδιος όλα, γιατί δεν είναι ο επιχειρησιακός υπεύθυνος”.  (Δεν έφταιγε το δάχτυλο, αλλά το όπλο που εκπυρσοκρότησε.) 

Σ’ ένα δεύτερο σημείο της συνέντευξης του φαίνονται καθαρά οι προθέσεις του για την έλλειψη στοιχειώδους αντίληψης στην αντιμετώπιση ενός άλλου οξυμένου προβλήματος, αυτό του μεταναστευτικού ζητήματος. Κάνει λόγο για αλλαγή της κοινωνικής συνοχής. Αν υποθέσουμε ό,τι είναι υπαρκτή η αλλαγή, τότε αυτή έχει δυο πρόσωπα. Ένα είναι αυτό που εκφράζεται από τα δεξιά και ακροδεξιά κόμματα και προσπαθεί να δημιουργήσει ρήγματα στην κοινωνική συνοχή και, επομένως, είναι ορατές και οι ευθύνες και τα πρόσωπα, και το άλλο είναι το πρόσωπο της αλληλεγγύης που διαμορφώνεται μέσα από συλλογικές δράσεις και αφορά στο πρώτο στάδιο της εισόδου, καθώς, από κει και μετά, υπάρχει η ευθύνη της συντεταγμένης πολιτείας, των θεσμών, τοπικών και ευρωπαϊκών που πρέπει να μεριμνήσουν. Σε ποιο από τα δυο αναφέρεται ο Γιάννης; Διότι, κάθε καθυστέρηση ή κωλυσιεργία εγκυμονεί κινδύνους, όχι μόνον για την κοινωνική συνοχή, αλλά και για τη ζωή αυτών των ανθρώπων. Όμως, υπάρχει και συνέχεια. 

Στην ερώτηση, πώς θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο, απάντησε ως εξής: «Με αναχαίτιση μέσα στην Τουρκία. Δεν μπορεί να γίνεται στη θάλασσα, δεν μπορείς να τους πνίξεις….» 

Ο Πανούσης δεν χρησιμοποίησε τη λέξη “εμπόδιση” για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο αν και αυτή ακόμη η λέξη εμπεριέχει δράση που μπορεί να λάβει διάφορες μορφές και διαστάσεις, αλλά χρησιμοποίησε έναν καθαρά επιχειρησιακό όρο όπως είναι η “αναχαίτιση”. Ο όρος αυτός υποδηλώνει ενέργεια σε μια προέλαση που θεωρείται εχθρική. Επιτυγχάνεται με τη χρήση μηχανικών ή άλλων μέσων και με βίαιο τρόπο. Ο Πανούσης γνωρίζει πολύ καλά τη σημασία του όρου “αναχαίτιση” και δεν τον χρησιμοποίησε τυχαία. Η προέλαση των εξαθλιωμένων συνιστά εχθρική πράξη και πρέπει να αναχαιτιστεί. Προφανώς, θα μπορούσαν να θεωρηθούν και ως εχθροί που αν δεν αναχαιτιστούν στο έδαφος της Τουρκίας θα πρέπει να αναχαιτιστούν στη θάλασσα. Αλλά αυτό έχει τις δυσκολίες του. Θα έπρεπε να τους πνίξεις και, τότε, θα είχες να αντιμετωπίσεις το δικαστήριο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Να, λοιπόν τι εμποδίζει τη λύση του προβλήματος. Και δυστυχώς, υπάρχουν κάποιοι νοσηροί εγκέφαλοι που φαίνεται να την έχουν στα υπ' όψιν τους.    

Η συγκέντρωση υπογραφών, στην οποία αναφέρθηκε ο Γιάννης Μηλιός προκειμένου να αποχωρήσει απ' την κυβέρνηση ο Πανούσης αποτελεί άμυνα της δημοκρατίας σε πρακτικές και μεθοδεύσεις, έργων και λόγων, κατά αυτών που επιθυμούν να επιβάλουν ήθη και έθιμα με αναφορά σε μη δημοκρατικά καθεστώτα. Σωστά, λοιπόν, η ευθύνη βαρύνει πρώτα τον ίδιο τον πρωθυπουργό μια και είναι προσωπική του επιλογή ο Πανούσης όπως είπε ο Γιάννης Μηλιός.